Income tax માં છૂટ બાદ શું મોંઘી લોનમાંથી પણ રાહત મળશે!
RBI ની MPC બેઠક બુધવારથી શરૂ થઈ. નવા ગવર્નરના નેતૃત્વ હેઠળ MPC ની આ પહેલી બેઠક છે. માનવામાં આવી રહ્યું છે કે આમાં વ્યાજ દર ઘટાડવાનો નિર્ણય લેવામાં આવી શકે છે. ફેબ્રુઆરી 2023 થી વ્યાજ દરોમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. તે પહેલાં, વ્યાજ દરમાં 7 વખત વધારો કરવામાં આવ્યો હતો.
આરબીઆઈની નાણાકીય નીતિ સમિતિ (MPC) ની બેઠક બુધવારે મુંબઈમાં શરૂ થઈ. આમાં લેવાયેલા નિર્ણયોની માહિતી શુક્રવારે ઉપલબ્ધ થશે. એવું માનવામાં આવે છે કે પાંચ વર્ષમાં પહેલી વાર વ્યાજ દરમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. છેલ્લે મે 2020 માં વ્યાજ દર ઘટાડવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ RBI એ રેપો રેટ ઘટાડીને 4% કર્યો હતો. કોવિડ લોકડાઉન દરમિયાન અર્થતંત્રને ટેકો આપવા માટે આ પગલું લેવામાં આવ્યું હતું. યુક્રેન યુદ્ધ, સપ્લાય ચેઇન વિક્ષેપ અને વૈશ્વિક ભાવમાં વધારો થવાને કારણે ફુગાવો વધ્યો. આ પછી, RBI એ વ્યાજ દરમાં સાત વખત વધારો કર્યો અને તેને 6.5% પર લાવ્યા. ફેબ્રુઆરી 2023 થી વ્યાજ દરોમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી.
મોટાભાગના અર્થશાસ્ત્રીઓ માને છે કે 25 બેસિસ પોઈન્ટ (bps) નો ઘટાડો થઈ શકે છે. પરંતુ કેટલાક અર્થશાસ્ત્રીઓ કહે છે કે જો યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ટેરિફ અંગે આવી ધમકીઓ આપતા રહેશે, તો રેપો રેટમાં ઘટાડો કરવો અકાળ ગણાશે. આનાથી નાણાકીય બજારોમાં અસ્થિરતા વધી શકે છે. નીચા વ્યાજ દરો પણ રૂપિયા પર દબાણ લાવી શકે છે. યુએસ દેવું વિદેશી રોકાણકારો માટે વધુ આકર્ષક હોઈ શકે છે.
નિષ્ણાતો શું કહે છે?
બેંક ઓફ બરોડાના અર્થશાસ્ત્રી દીપાન્વિતા મજુમદારે જણાવ્યું હતું કે તાજેતરના IMF રિપોર્ટ મુજબ, અનિશ્ચિતતાને કારણે વૃદ્ધિ પર જોખમ છે. આનાથી RBI દરોમાં ઘટાડો કરવાનું શરૂ કરી શકે છે. અન્ય અર્થતંત્રો માટે, દરમાં ઘટાડો પહેલાથી જ શરૂ થઈ ગયો હતો, જેના કારણે તેમને ‘રાહ જુઓ અને રાહ જુઓ’નો અભિગમ અપનાવવાનો સમય મળ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે મેક્રો અને ભૂ-રાજકીય પરિબળોને સંતુલિત કરતી વખતે રેપો રેટમાં 25 બેસિસ પોઇન્ટનો ઘટાડો કરવાનો અવકાશ છે.
આ નીતિ બેઠકમાં RBIના બે નવા સભ્યોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે – ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રા અને ડેપ્યુટી ગવર્નર એમ. રાજેશ્વર રાવ. મલ્હોત્રાએ તાજેતરમાં રૂ. ૧.૫ લાખ કરોડની લિક્વિડિટી ઇન્ફ્યુઝ કરવાના પગલાંની જાહેરાત કરી હતી. આને દરમાં ફેરફારનો માર્ગ મોકળો કરનારું પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. દર ઘટાડા છતાં, રોકડની તંગીને કારણે ઉધાર ખર્ચ ઊંચો રહી શકે છે. સરકારે વ્યાજ દરમાં ઘટાડાને ટેકો આપ્યો છે. રેપો રેટ એ દર છે જેના પર RBI બેંકોને નાણાં ધિરાણ આપે છે. આ ઘટાડાને કારણે બેંકોને સસ્તી લોન મળે છે. આનાથી સામાન્ય લોકોની લોન પર પણ અસર પડે છે. લોનનો EMI ઘટી શકે છે.
